Z dniem 10 stycznia 2017 r. weszła w życie (z wyjątkiem trzech artykułów) ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Nakłada ona na przedsiębiorców nowe obowiązki.
Z uzasadnienia założeń do projektu ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich wynika, że podstawowym celem ustawy jest zapewnienie konsumentom możliwości dobrowolnego składania wniosków o rozstrzyganie sporów z przedsiębiorcami do podmiotów oferujących niezależne, bezstronne, przejrzyste, skuteczne i szybkie metody ich alternatywnego rozwiązywania. Ma on być również korzystny dla przedsiębiorców, którzy uzyskają instrument pozwalający na uniknięcie długotrwałych i kosztownych procesów sądowych w sytuacjach spornych z konsumentami.
Przedsiębiorca, który zobowiązał się albo jest obowiązany na podstawie odrębnych przepisów do korzystania z pozasądowego rozwiązywania sporów z konsumentami, ma obowiązek poinformowania konsumentów o podmiocie uprawnionym (czyli tym, który rozpatruje zarówno spory krajowe, jak i transgraniczne), który jest właściwy dla tego przedsiębiorcy. Lista niektórych z tych podmiotów (sądów polubownych) zamieszczona jest w ustawach szczególnych (np. w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej). Taka informacja powinna być udostępniana w sposób zrozumiały i łatwo dostępny dla konsumenta i powinna obejmować co najmniej adres strony internetowej podmiotu uprawnionego. Informację o podmiotach uprawnionych przedsiębiorca ma umieścić na swojej stronie internetowej, jeżeli taką prowadzi lub we wzorcach umów zawieranych z konsumentami, o ile takie stosuje.
Ważne! W przypadku odrzucenia reklamacji złożonej przez konsumenta (czyli gdy spór nie został rozwiązany), przedsiębiorstwa ma obowiązek przekazania konsumentowi na papierze lub innym trwałym nośniku oświadczenie o zamiarze:
1) wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich albo zgodzie na udział w takim postępowaniu albo
2) odmowie wzięcia udziału w postępowaniu w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich.
Wraz z oświadczeniem przedsiębiorca powinien przekazać informację o podmiocie uprawnionym właściwym dla danego przedsiębiorcy.
Ważne! W przypadku odrzucenia reklamacji konsumenta, skutkiem niezłożenia przez przedsiębiorcę oświadczenia o odmowie wzięcia udziału w postępowaniu pozasądowym jest uznanie, że wyraża on zgodę na udział w postępowaniu w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich.
Warto zapamiętać, że zapis w umowie zawartej przed powstaniem sporu przez przedsiębiorcę z konsumentem, na podstawie którego złożenie wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich wyłącza prawo konsumenta do wytoczenia powództwa przed sądem powszechnym, jest bezskuteczny.