Nowy rok przyniesie zmiany w zakresie obowiązków zleceniodawców związanych z powierzaniem pracy na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług (do tego ostatniego rodzaju umowy stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia). Ustawodawca, chcąc zapobiec nierównościom między zleceniobiorcami (osobami świadczącymi usługi) a osobami zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę, zdecydował się wprowadzić tzw. minimalną stawkę godzinową. Zmiany te znalazły odzwierciedlenie w ustawie z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw.
Co prawda definicja minimalnej stawki godzinowej funkcjonuje już od 17 sierpnia 2016 r., jednakże do 31 grudnia 2016 r. nie istnieje obowiązek stosowania takiej stawki. Przepisy w zakresie obowiązku wypłaty minimalnej stawki godzinowej zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2017 r. Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 września 2016 r. w sprawie minimalnej stawki godzinowej w 2017 roku, wysokość minimalnej stawki godzinowej od 1 stycznia 2017 r. wyniesie 13 zł.
Minimalna stawka godzinowa to minimalna wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług przysługująca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi. Przy czym, według ustawy, za przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi uważa się:
– osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą zarejestrowaną w RP albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem EOG, niezatrudniającą pracowników lub niezawierającą umów ze zleceniobiorcami albo
– osobę fizyczną niewykonującą działalności gospodarczej, która przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi na podstawie umów zlecenia lub o świadczenie usług, na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach pro-wadzonej przez te podmioty działalności.
Ustawa nakłada obowiązek ustalania wysokości wynagrodzenia w umowie zlecenia lub umowie o świadczenie usług w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej. W przypadku gdy strony nie uczynią zadość temu obowiązkowi, zleceniobiorcy lub świadczącemu usługi i tak będzie przysługiwało wynagrodzenie obliczone z uwzględnieniem tej minimalnej stawki. Uwaga! W przypadku gdy kilka osób przyjmuje zlecenie lub zobowiązuje się świadczyć usługi wspólnie, każdej z tych osób przysługuje wynagrodzenie w minimalnej stawce godzinowej.
Nowelizacja wprowadza ochronę minimalnej stawki wynagrodzenia według następujących zasad: 1) przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej albo przenieść prawa do tego wynagrodzenia na inną osobę; 2) wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się w formie pieniężnej; 3) w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się co najmniej raz w miesiącu.
Wprowadzone zmiany wiążą się z obowiązkiem ewidencjonowania godzin w celu ustalenia prawidłowej wysokości wynagrodzenia należnego zleceniobiorcy lub świadczącemu usługi. Zasadniczo strony w umowie powinny określić sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. W przypadku gdy strony w umowie nie określą sposobu potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi będzie zobowiązany przedłożyć w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia. Jeżeli umowa nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej, przedsiębiorca albo inna jednostka organizacyjna, przed rozpoczęciem wykonania zlecenia lub świadczenia usług, potwierdzi przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej ustalenia co do sposobu potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. W przypadku braku takiego potwierdzenia, przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi będzie musiał przedłożyć w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzają-cym termin wypłaty wynagrodzenia. Powyższych zasad nie stosuje się do wykonującego zlecenie lub świadczącego usługi w przypadku skierowania takich osób do wykonania zlecenia lub świadczenia usług na pod-stawie przepisów ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. W takim przypadku pracodawca użytkownik, na rzecz którego jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi, prowadzi ewidencję liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Uwaga! Jeżeli kilka osób przyjmuje zlecenie lub zobowiązuje się świadczyć usługi wspólnie, potwierdzanie liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług następuje odrębnie w stosunku do każdej z tych osób.
Ważne! Przedsiębiorca albo inna jednostka organizacyjna, na rzecz której jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi, będzie zobowiązany przechowywać dokumenty określające sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług oraz dokumenty potwierdzające liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług przez okres 3 lat od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne.
Na zakończenie trzeba zauważyć, że wypłacenie wynagrodzenia przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi a za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej, będzie stanowiło wykroczenie zagrożone karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł. Dodatkowo, w przypadku stwierdzenia w trakcie czynności kontrolnych przez inspektora pracy, naruszenia obowiązku wypłaty wynagrodzenia wynikającego ze stawki minimalnej, inspektor pracy będzie uprawniony do skierowania wystąpienia lub wydania polecenia w sprawie wypłacenia wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej.